Słuch to jeden z najważniejszych zmysłów człowieka. Dzięki niemu możliwe jest odbieranie dźwięków, wykonywanie działań, jak również porozumiewanie się. Istnieje wiele wad, które ograniczają słuch, jak również możliwość przetwarzania fal dźwiękowych. Jednym z zaburzeń jest negatywne przetwarzanie impulsu słuchowego. Lecz czym właściwie jest słuch centralny? Co może być źródłem i przyczyną zaburzeń z nim związanych? Jakie objawy widoczne są u osoby z tego rodzaju zaburzeniami? Jak postępować w przypadku zaburzeń słuchowych?
Słuch centralny to zaburzenie, które nie dotyczy samego, fizjologicznego uszkodzenia narządu słuchu. Cały układ funkcjonuje prawidłowo, a źródłem niepowodzeń słuchowych jest błędne ich odbieranie i przetwarzanie. Problem ujawnia się na poziomie neuronalnym i może skutkować wieloma niepowodzeniami, problemami i dysfunkcjami.
Jakie objawy widoczne są podczas rozwoju zaburzenia słuchu centralnego?
Do najczęściej spotykanych objawów można zaliczyć:
- niedosłuch,
- wrażenie, jakby dziecko nie rozumiało co się do niego mówi,
- obojętność na polecenia,
- niewychwytywanie dźwięków i słów w hałasie,
- problem z koncentracją,
- kłopoty z zapamiętywaniem,
- zaburzony odbiór w przypadku dostarczania wielu bodźców naraz,
- problem ze zlokalizowaniem źródła dźwięku,
- brak zainteresowania tańcem, brak koordynacji i poczucia rytmu,
- trudności w czytaniu,
- zaburzony proces nauki, wiele innych.
Objawy zaburzeń centralnego słuchu mogą być źle określone, jak również mylone z innymi chorobami lub schorzeniami. Niejednokrotnie mylone jest ono z nadpobudliwością ruchową lub ograniczeniem intelektualnym. Aby prawidłowo zdiagnozować zaburzenie, należy objąć dziecko specjalistyczna opieką i przeprowadzić u niego szereg testów i badań.
Wykrycie niedosłuchu obejmuje możliwe jest jedynie u dzieci, które nie posiadają zaburzeń intelektualnych, mają prawidłowy słuch oraz nie wykazują deficytu wyższych funkcji poznawczych.
Diagnozy dokonują lekarze specjaliści – audiolodzy, logopedzi, laryngolodzy, pedagodzy i psycholodzy.
Słuch centralny to zaburzenie, które należy poddać odpowiedniej terapii. Wczesna diagnoza umożliwia podjęcie działań we wczesnym stadium jego rozwoju. Oprócz terapii dzieciom z tego rodzaju schorzeniem należy zapewnić odpowiednie warunki pracy oraz stworzyć właściwą strefę komfortu. Warunki te można stworzyć m.in. poprzez:
- eliminowanie hałasu,
- zmniejszenie liczebności uczniów w klasach,
- ograniczenie bodźców,
- możliwość realizacji przez dziecko niektórych bloków przedmiotowych w trybie indywidualnym,
- eliminowanie z otoczenia urządzeń emitujących głośne i intensywne dźwięki,
- tworzenie stref ciszy,
- sadzanie dziecka w szkole, blisko nauczyciela,
- wyciszanie pomieszczeń specjalną pianką izolacyjną,
- eliminowanie pogłosu w pomieszczeniach — urządzanie za pomocą firanek, zasłon, dywanów czy okuć,
Ponadto, należy regularnie ćwiczyć z dzieckiem, używając wielu technik i metod działania.
Terapia powinna obejmować zadania takie jak:
- nauka prostych i mało skomplikowanych zdań,
- używanie pomocy wizualnych, nauczać przede wszystkim obrazowo,
- ćwiczenia lokalizacji dźwięków,
- naśladowanie melodii, odgłosów, dźwięków,
- ćwiczenie pisania ze słuchu,
- analiza i przetwarzanie sekwencji słów,
- zapamiętywanie tekstu,
- słuchanie, omówienie i dyskusja na temat głośno przeczytanego tekstu,
- ćwiczenie koordynacji słuchowo – wzrokowo – ruchowej,
- ćwiczenia indywidualne powiązane z terapią grupową,
- kontrolowane zabawy z rówieśnikami itp.
